ในปัจจุบันนี้มีน้ำเกลือออกมาให้เลือกกันอย่างมากมาย บางตัวใช้สำหรับล้างแผล บางตัวใช้สำหรับล้างจมูก บางตัวนำมาล้างตาได้ด้วย โอ้ว แล้วที่เราซื้อไปนี่มันเป็นแบบไหนกันนะ…วันนี้เภสัชกรจะมาสอนวิธีการเลือกซื้อน้ำเกลือกันค่ะ

ก่อนอื่นเลยเรามาแบ่งชนิดของน้ำเกลือกันก่อนนะคะ โดยสังเกตง่ายๆจากข้อความกำกับข้างขวดน้ำเกลือ ดังนี้

For Irrigation หมายถึงการชะล้างสิ่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นล้างแผล ล้างจมูก ล้างตา หรือแม้แต่ล้างคอนเทคเลนส์ โดย For Irrigation จะแบ่งเป็นอีกหลายชนิดตามระดับของความบริสุทธิ์ดังนี้

•  Non-sterile คือเป็นชนิดที่ใช้น้ำกลั่นในการผลิต มีความสะอาดและควบคุมปริมาณจุลินทรีย์ สิ่งแปลกปลอมให้อยู่ในเกณฑ์ที่กำหนดแล้ว สามารถนำมาล้างแผลและล้างจมูกได้ แต่อาจจะไม่สะอาดมากพอขนาดที่จะนำมาล้างตาได้ 
•  Sterile คือการนำชนิด Non-sterile มาฆ่าเชื้อด้วยความร้อนอีกที ทำให้น้ำเกลือมีความบริสุทธิ์มากขึ้น ชนิดนี้สามารถนำมาล้างตาและล้างคอนแทคเลนส์หรือนำมาเช็ดหน้าได้ค่ะ บางยี่ห้ออาจจะมีระบุไว้ข้างขวดเลยว่า ‘For Rinsing Contact Lens’ แต่อาจจะยังไม่บริสุทธิ์พอที่จะนำมาฉีดเข้าหลอดเลือด

Water for Injection หมายถึง น้ำที่มีการควบคุมเชื้อโรคและ ความเป็นพิษของเชื้อ (Endotoxin) สามารถนำมาใช้ในการผลิตยา หรือฉีดเข้าร่างกายสู่ร่างกายได้ ดังนั้นน้ำเกลือที่ระบุว่าใช้ Water for Injection ในการผลิต จึงเป็นน้ำเกลือที่สามารถฉีดเข้าร่างกายได้ เหมาะสำหรับผู้ป่วยพักฟื้นในโรงพยาบาลที่ต้องการเกลือแร่ หากคุณต้องการน้ำเกลือเพื่อล้างจมูกให้เลือกใช้แบบ Sterile และ Non-Sterile ก็พอค่ะ

Q&A

• NSS คืออะไร

NSS ย่อมาจากคำว่า Normal Saline Solution ซึ่งหมายถึงน้ำเกลือนั่นเองค่ะ

• ทำไมความเข้นข้นของน้ำเกลือล้างแผลส่วนใหญ่ถึงเป็น 0.9% เราใช้น้ำเกลือทะเลล้างแผลได้หรือไม่

น้ำเกลือที่ความเข้มข้น 0.9% เป็นความเข้มข้นที่เท่ากับความเข้มข้นของเซลล์ในร่างกาย หรือที่เรียกว่า Isotonic solution ดังนั้นเวลาเอามาล้างแผลจึงไม่แสบ แต่ไม่แนะนำให้นำน้ำทะเลมาล้างแผลเนื่องจากมีความเข้มข้นที่สูงกว่าความเข้มข้นของเซลล์ หรือ สูงกว่าน้ำเกลือล้างแผลถึง 3 เท่า ดังนั้นถ้าหากนำมาล้างแผลจะทำให้แสบได้ อีกทั้งน้ำทะเลยังไม่ผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อและกำจัดสารปนเปื้อน ทำให้อาจมีการปนเปื้อนของเชื้อบางชนิดที่ทนต่อความเค็มได้ค่ะ

• น้ำเกลือมีอายุนานเท่าไหร่

น้ำเกลือส่วนใหญ่มีอายุ 1 เดือนหลังเปิดใช้ แต่ถ้ายังไม่เปิดใช้สามารถเก็บได้ตามอายุข้างขวดเลยค่ะ