มิลค์ ทิสเซิล พืชสมุนไพรที่ถูกนำมาใช้ในการบำรุงรักษาตับมาอย่างยาวนานกว่า 2000 ปี โดยดอกของต้นมิลค์ ทิสเซิล จะอุดมไปด้วยสารในกลุ่ม Flavonoids โดยสารสำคัญหลักที่ถูกสกัดและนำมาใช้ในการบำรุงรักษาตับ คือ สาร Silymarin
Silymarin สารสำคัญจาก มิลค์ ทิสเซิล พบว่ามีประสิทธิภาพในการป้องกันตับจากสารเคมี เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส รวมไปถึงป้องกันตับอักเสบและตับแข็ง
โดยกลไกของ Silymarin ที่คาดว่าเป็นกลไกปกป้องตับ ได้แก่
- ต่อต้านอนุมูลอิสระ(Antioxidant) โดย Silymarin จะทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆที่เกิดจากเชื้อไวรัส แบคทีเรีย รวมไปถึงสารเคมี เช่น แอลกอฮอร์ เป็นต้น ทำให้อนุมูลอิสระเปลี่ยนเป็นสารที่เสถียรขึ้น silymarin ยังเปลี่ยนแปลงเยื่อหุ้มชั้นนอกของเซลล์ตับ เพื่อป้องกันไม่ให้สารพิษต่าง ๆ มาจับกับเซลล์ตับได้ นอกจากนี้ Silymarin ยังเพิ่มความเข้มข้นของ glutathione ซึ่งเป็นถูกใช้ในกระบวนการล้างสารพิษในตับ
- ต่อต้านตับอักเสบ(Antihepatitis) Silymarin ยับยั้งการสร้าง COX-2 ซึ่งเป็นสาเหตุของการอักเสบ รวมไปถึงยับยั้งการกระตุ้น Nf-kb ซึ่งเป็นโปรตีนกระตุ้นให้เกิดการอักเสบของตับ
- ป้องกันตับแข็ง(Anticirrhotic effects) Silymarin ยับยั้งการเกิดผังผืดและไขมันพอกตับ รวมทั้งเพิ่มการสังเคราะห์โปรตีนและเพิ่มความสามารถในการสร้างเซลล์ใหม่ภายในตับ ลดโอกาสการเกิดไขมันพอกตับและโรคตับแข็งได้
ข้อบ่งใช้
Silymarin ถูกนำมาใช้ Hepatoprotection คือ ปกป้องตับจากสารอนุมูลอิสระ ป้องกันตับอักเสบ และป้องกันตับแข็ง โดยรับประทาน Silymarin 140 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง ติดต่อกัน 6-8 สัปดาห์ แล้วจึงลดขนาดลงเหลือ 140 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
ข้อควรระวัง
จากการศึกษาทางเภสัชวิทยา เนื่องจาก Silymarin เป็นสารจากธรรมชาติ จึงมีความปลอดภัย และโอกาสพบผลข้างเคียงต่ำ โดยอาจทำให้ ปวดศีรษะ ท้องเสีย ระบบทางเดินอาหารอักเสบ หรืออาจเกิดอาการแพ้ได้ นอกจากนี้ยังพบผลข้างเคียงต่อค่าตับในผู้ป่วยโรคมะเร็ง
เอกสารอ้างอิง
- Abenavoli, L., Izzo, A. A., Milić, N., Cicala, C., Santini, A., & Capasso, R. (2018). Milk thistle (Silybum marianum ): A concise overview on its chemistry, pharmacological, and nutraceutical uses in liver diseases. Phytotherapy Research. doi:10.1002/ptr.6171
- Achufusi TGO, Patel RK. Milk Thistle. 2022 Sep 12. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan–. PMID: 31082119.
- LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury [Internet]. Bethesda (MD): National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases; 2012–. Milk Thistle. 2020 Jan 21. PMID: 31644124.
- MIMS Thailand. Samarin. Available at: https://www.mims.com/thailand/drug/info/samarin.